نشریه 99، بهمن و اسفند 1397، دکتر یدالله مکرمی

حسابداران حرفه ای چه شایستگیهایی باید داشته باشند؟
از حسابداران حرفه ای انتظار می رود در سه زمینه زیر، شایستگی داشته باشند:
1- شایستگی فنی؛ شامل حسابداری و گزارشگری مالی، حسابداری مدیریت، امورمالی و مدیریت مالی، مسائل مالیاتی، حسابرسی و اطمینان بخشی، نظام راهبری و مدیریت ریسک و کنترل داخلی، قوانین و مقررات تجاری، فناوری اطلاعات، محیط سازمانی و کسب وکار، اقتصاد، و راهبرد کسب وکار و مدیریت؛
2- مهارتهای فنی؛ شامل مهارتهای فکری، بین فردی و ارتباطی، شخصی، و سازمانی؛
3- ارزشها و اخلاق و نگرشهای حرفه ای؛ شامل تردید حرفه ای و قضاوت حرفه ای، اصول اخلاقی، و تعهد به منافع همگانی.
حسابداران حرفه ای وظیفه دارند، برای به دست آوردن شایستگیهای یادشده بکوشند و با شواهد مطمئن، نشان دهند که از شایستگیهای یادشده برخوردارند.
مراجع حسابداری در این ارتباط چه وظایفی دارند؟
مراجع حسابداری، برای ورود مشتاقان به حسابداری حرفه ای باید:
•  الزامهای آموزشی دوره های آموزش حسابداری حرفه ای را برای ورود به حرفه حسابداری تعیین کنند،
•  نتایج یادگیری مورد انتظار برای شایستگیهای فنی، مهارتهای حرفه ای، و ارزشها و اخلاق و نگرشهای حرفه ای را تعیین و الزامی کنند،
•  فعالیتهای ارزیابی مناسب برای سنجش موفقیت در دستیابی به هر سه زمینه شایستگیهای حرفه ای را ایجاد کنند،
•  میزان و رویکرد تجربه کاری را تعیین و فعالیتهای ارزیابی مناسب، برای سنجش کفایت تجربه کاری را ایجاد کنند.
•  به طور رسمی ارزیابی کنند که آیا حسابدارانِ مشتاق به حرفه حسابداری، در پایان دوره مقدماتی توسعه حرفه‌ای، به سطح مناسبی از شایستگی حرفه ای دست یافته اند، و
•  فعالیتهای ارزیابی مناسب طراحی کنند که سطح اتکاپذیری، روایی، برابری شرایط برای همگان، و شفافیت بالایی داشته باشد، و
•  ارزیابی شایستگی حرفه ای را برپایه شواهد تأئیدپذیر قرار دهند.
مراجع حسابداری، برای توسعه حرفه ای مستمر حسابداران حرفه ای باید:
•  حفظ و توسعه تواناییهای انجام شایسته کار در محیط حرفه ای را الزامی کنند،
•  برنامه توسعه حرفه ای مستمر سنجش پذیر، مربوط، و تأئیدپذیر را الزامی و بر آن نظارت کنند و آن را به اجرا بگذارند،
•  رویکرد مناسب برای سنجش برنامه توسعه حرفه ای مستمر مبتنی بر برون داد یا درون داد، ایجاد کنند، و
•  حسابداران حرفه ای در نقش شریک، مسئول کار را ملزم سازند که برنامه های توسعه حرفه ای خاصِ این نقش را بگذرانند.
اقتصاد کشور، بیش از همیشه، نیازمند حسابداران حرفه ای شایسته است. مراجع حرفه ای حسابداری وظیفه ای سنگین به عهده دارند، و باید سودبران گزارشگری مالی را مطمئن سازند که، حسابداران حرفه ای در به دست آوردن، حفظ و توسعه شایستگیهای حرفه ای، کوشا و جدی هستند.