افشای ارزش منصفانه تسهیلات اعطایی و سپرده های بانکها (و دیگر داراییها و بدهیهای مالی) براساس استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی؛ چالشها و راهکارها، نشریه شماره 85

مقدمه

براساس استاندارد‎های بین‎المللی گزارشگری مالی¹، بخشی از ابزار مالی واحد گزارشگر باید برمبنای ارزش‎ منصفانه² شناسایی و در صورتهای مالی اساسی گزارش شوند³؛ اما برخی دیگر از داراییها و بدهیهای مالی همچون تسهیلات اعطایی، سرمایه‎گذاری در اوراق بدهی (که قصد نگهداری آنها تا سررسید وجود دارد)، سپرده‎های پرداختنی و اوراق بدهی منتشرشده و …، به دیگر روشها همچون بهای تمام شده مستهلک شده⁴، شناسایی و گزارش می شوند. با این حال، براساس بند 25 استاندارد بین‎المللی گزارشگری مالی شماره7 (IFRS 7) و بند 97 استاندارد بین‎المللی گزارشگری مالی شماره 13 (IFRS 13)، تمامی واحد‎های گزارشگر ملزم به افشای ارزش منصفانه‎ تمام طبقه های داراییها و بدهیهای ‎مالی در یادداشتهای توضیحی هستند⁵. این، به آن معنی است که افزون بر دارایی و بدهیهای مالی که به ارزش منصفانه شناسایی و گزارش شده‎اند، آن دسته از داراییها و بدهیهای مالی که به ارزش منصفانه شناسایی نشده‎اند نیز باید به ارزش منصفانه اندازه‎گیری و در یادداشتهای توضیحی افشا شوند. همچنین، واحدهای گزارشگر باید الگوهای مورد استفاده در تعیین ارزشهای منصفانه این داراییها و بدهیهای مالی و داده‎های مورد استفاده در الگوهای یادشده را تشریح و ارزشهای منصفانه‎ حاصل شده را در سطوح اول، دوم و سوم (سلسله مراتب ارزشهای منصفانه) منعکس و افشا کنند. در نهایت، شکل و شیوه‎ افشا باید به نحوی باشد تا ارزشهای منصفانه و ارزش دفتری در کنار یکدیگر افشا گردد تا امکان مقایسه‎‎ این دو ارزش برای استفاده‎کنندگان فراهم شود.